Trong thời đại mà trải nghiệm khách hàng trở thành yếu tố cạnh tranh cốt lõi, ngành F&B – viết tắt của “Food and Beverage” – đang nổi lên như một trong những lĩnh vực hấp dẫn nhất dành cho giới trẻ. Không chỉ dừng lại ở công việc phục vụ hay đầu bếp, ngành này còn mở ra nhiều cơ hội phát triển sự nghiệp dài hạn ở các vị trí quản lý, phát triển sản phẩm, marketing và khởi nghiệp. Nhưng trước tiên, hãy cùng tìm hiểu thật rõ F&B là ngành gì để biết lý do vì sao lĩnh vực này luôn được nhắc đến như một "mỏ vàng" trong ngành dịch vụ.
F&B (Food & Beverage) là ngành chuyên về dịch vụ ăn uống, bao gồm tất cả các hoạt động liên quan đến chế biến, phục vụ, kinh doanh đồ ăn và thức uống. Ngành này không chỉ giới hạn trong các nhà hàng hay quán cà phê, mà còn mở rộng ra nhiều mô hình khác như:
Quán ăn gia đình, tiệm ăn nhanh, trà sữa, quán cà phê
Dịch vụ catering, tổ chức tiệc cưới – hội nghị
Kinh doanh F&B trong khách sạn, resort, du thuyền, khu vui chơi
Chuỗi nhà hàng nhượng quyền, dịch vụ giao đồ ăn
Các startup F&B ứng dụng công nghệ
Khi nói đến F&B là ngành gì, nhiều người vẫn thường nhầm với ngành nhà hàng – khách sạn. Tuy có liên quan, nhưng F&B mang tính chuyên biệt hơn về mảng ẩm thực và đồ uống, tập trung vào việc sáng tạo thực đơn, kiểm soát chất lượng món ăn, trải nghiệm ăn uống và quản lý vận hành khu vực phục vụ.
Nếu ngành khách sạn thiên về lưu trú và dịch vụ tổng hợp thì F&B đào sâu hơn vào cách làm sao để món ăn – thức uống trở thành “trải nghiệm cảm xúc” cho khách hàng.
Một trong những hiểu lầm phổ biến là muốn học F&B bài bản thì phải đi du học ở Thụy Sĩ, Pháp, Úc hoặc các nước có nền ẩm thực phát triển. Tuy nhiên, hiện nay nhiều bạn trẻ chọn hình thức du học tại chỗ như một giải pháp tiết kiệm nhưng vẫn tiếp cận được chương trình quốc tế.
Du học tại chỗ là hình thức học ngay tại Việt Nam nhưng chương trình đào tạo, bằng cấp và giảng viên theo chuẩn quốc tế. Với ngành F&B, bạn sẽ được học:
Kỹ năng chế biến món ăn, đồ uống theo phong cách Á – Âu
Quản lý thực đơn, nguyên vật liệu và chi phí bếp
Nghệ thuật phục vụ và tạo trải nghiệm khách hàng
Marketing ngành ẩm thực, phát triển thương hiệu nhà hàng
Quản lý nhân sự, vận hành bếp và khu vực phục vụ
Sử dụng phần mềm và công cụ số trong quản lý F&B
Điểm cộng của việc du học tại chỗ là tiết kiệm chi phí sinh hoạt, học phí, đồng thời có thể đi làm thêm trong quá trình học để tích lũy kinh nghiệm thực tế. Một số chương trình còn cho phép chuyển tiếp sang nước ngoài sau năm 1 hoặc 2 nếu có nhu cầu.
Ngành F&B phù hợp với rất nhiều nhóm đối tượng, đặc biệt là những ai có đam mê với ẩm thực, yêu thích giao tiếp và có tinh thần làm việc năng động. Bạn có thể cân nhắc nếu:
Bạn muốn trở thành đầu bếp, barista, nhân viên phục vụ chuyên nghiệp
Bạn mong muốn mở quán cà phê, nhà hàng riêng
Bạn yêu thích làm việc trong môi trường khách sạn, resort, khu nghỉ dưỡng
Bạn học ngành khác nhưng muốn học thêm để kinh doanh F&B
Bạn thích marketing và muốn ứng dụng nó vào lĩnh vực ăn uống – nhà hàng
Quan trọng hơn hết, người làm F&B cần có tinh thần phục vụ, kiên nhẫn, chịu được áp lực và không ngại thay đổi. Vì đây là ngành phải liên tục cập nhật xu hướng món ăn, phong cách phục vụ, công nghệ đặt bàn, thanh toán online, livestream bán đồ ăn...
Không phải ai học F&B cũng phải làm đầu bếp hay phục vụ. Thực tế, bạn có thể đi theo nhiều hướng khác nhau tùy vào thế mạnh và sở thích:
Bếp chính / Bếp phó / Bếp trưởng
Barista / Bartender / Chuyên gia pha chế
Quản lý nhà hàng, chuỗi F&B
Chuyên viên R&D phát triển món ăn – đồ uống mới
Chuyên viên marketing ngành F&B
Giảng viên dạy nghề, chuyên gia tư vấn ẩm thực
Food stylist, sáng tạo nội dung ẩm thực trên mạng xã hội
Khởi nghiệp mô hình quán ăn, tiệm cà phê, dịch vụ ăn uống
Với sự phát triển không ngừng của ngành dịch vụ ăn uống tại Việt Nam và quốc tế, ngành F&B được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh trong 5-10 năm tới, đặc biệt là các mô hình nhượng quyền, healthy food, bếp công nghệ và dịch vụ ẩm thực cá nhân hóa.
Ngành F&B không đơn thuần là “làm bếp” hay “bưng bê”, mà là cả một hệ sinh thái trải nghiệm phong phú, sáng tạo và không ngừng đổi mới. Dù bạn đang tìm hiểu F&B là ngành gì hay đã có định hướng học nghề, làm việc hoặc khởi nghiệp trong lĩnh vực này, thì đây chắc chắn là một trong những ngành nghề năng động và thú vị nhất cho người trẻ hiện nay.